نشانه‌شناسی تجربه‌های دینی در متون نثر عرفانی

Authors

Abstract:

نظر به اهمّیّت رمزپردازی روایت‌های عرفانی و لزوم تفسیر آنها برای درک متن و حصول کارکردهای روایی آن، در مقالۀ حاضر، روایت‌های سه اثر اصیل و تأثیرگذار کشف‌المحجوب و ترجمۀ رسالۀ قشیریّه و تذکرةالاولیا نشانه‌شناسی شده است. یکی از شیوه‌های کارآمد نشانه‌شناسیِ متناسب با روایت‌های عرفانی، روش چارلز پیرس است. با توجّه به اهمّیّتی که پیرس برای تعبیر و تفسیر قائل است و بر کارکرد ارجاعی نشانه‌ها تأکید می‌کند، نشانه‌های تجربۀ دینی روایت‌ها در سه اثر مذکور به روش پیرس بررسی شده است. نشانه‌های تجربۀ دینی روایت‌ها در دو دستۀ طربناکی و هیبتناکی جای می‌گیرند. تجربۀ طربناکی، حاصل مواجهۀ «من و تویی» با امر قدسی است و سرشار از شور و شادی. تجربۀ هیبتناکی در مواجهۀ «ما و تویی» با امر قدسی روی می‌دهد و لبریز از هراس و حیرانی است. نتیجۀ این پژوهش نشان می‌دهد بسیاری از نشانه‌ها چندلایه است و کارکرد ارجاعی دارد؛ روساخت‌های متعدّد نیز در افق‌های فرهنگی مختلف، ابزاری برای انتقال و انعکاس احساس و تجربۀ امر قدسی و تجربۀ دینی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نشانه شناسی تجربه های دینی در متون نثر عرفانی

نظر به اهمّیّت رمزپردازی روایت های عرفانی و لزوم تفسیر آنها برای درک متن و حصول کارکردهای روایی آن، در مقالۀ حاضر، روایت های سه اثر اصیل و تأثیرگذار کشف المحجوب و ترجمۀ رسالۀ قشیریّه و تذکرةالاولیا نشانه شناسی شده است. یکی از شیوه های کارآمد نشانه شناسیِ متناسب با روایت های عرفانی، روش چارلز پیرس است. با توجّه به اهمّیّتی که پیرس برای تعبیر و تفسیر قائل است و بر کارکرد ارجاعی نشانه ها تأکید می کند، نش...

full text

شیوه‌های کرامت شفابخشی در متون نثر عرفانی

کرامت، خرق عادتی است که از اولیاءالله سر می‌زند و در عرفان و تصوف جایگاه ویژه‌ای دارد. انواع گوناگون کرامات به سه گونه اصلی اِخبار از غیب، اشراف بر ضمایر و تصرف در عالم هستی تقسیم‌بندی می‌شوند و هر کدام شامل چندین گونة فرعی می‌باشند. از گونه‌های فرعی کرامات، تصرف در عالم هستی و شفا دادن بیماران است که گاه در زمان حیات صاحب کرامت و گاه پس از وفات او اتفاق می‌افتاد. بیماری‌هایی که در این‌گونه کرام...

full text

شناخت و تحلیل چگونگی تفسیر آیات قرآن در متون نثر عرفانی غیرتفسیری پارسی

 In addition to the texts devoted to the interpretation of the Qur'anic verses, other texts also contain sporadic interpretations of the Qur’anic verses, among other things, which have not been considered from this point of view so far. The examination, extraction, and analysis of these interpretations have facilitated the understanding of the writers’ both the amount and sourc...

full text

طبقه بندی و بررسی نثر متون عرفانی و فلسفی عصر قاجار

یکی از موضوعاتی که در عصر قاجار در حوزة فرهنگ ایرانی امتداد پیدا کرده، موضوعات فلسفی و عرفانی بود. در عصر قاجار با توجّه به استقرار بیشتر عالمان در تهران، حلقه‌ای در عرصة اندیشه‌های فلسفی و عرفانی پدید آمد که آن را «مکتب تهران» نامیده‌اند؛ سرآمدان این مکتب فکری، آثار مختلفی را در موضوعات فلسفی و عرفانی پدید آورده‌اند که بیشتر آن‌ها به زبان فارسی است و با این کار نشان دادند که زبان فارسی همچنان ت...

full text

گذری بر نثر غیرروایی عرفانی

نثر فارسی، به عنوان قالبی برای بیان اندیشه، در طول تاریخ هزار ساله خویش دوره‌های مختلفی را پشت سرگذاشته و جنبه های گوناگون معنوی و لفظی را تجربه نموده است. یکی از گونه‌های دلاویز نثر فارسی  نوشته های عارفانه است. اگر آثار داستانی عرفانی را که مربوط به حوزه نثر روایی است، جدا کنیم، در حوزه نثرهای غیر روایی عرفانی، با مطالب متعددی  از قبیل ترسلات، خطابه‌ها، مجالس، گونه‌های تعلیمی، کوته نوشته‌ها، ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 2

pages  1- 20

publication date 2015-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023